Księgowość

Prowadzę działalność jednoosobową polegającą na najmie lokali użytkowych i mieszkalnych. Z każdym najemcą mam podpisaną umowę, z której wynika termin i wysokość wpłaty czynszu za najem. Nie mam pracowników w firmie. W wyniku mojej choroby będę na dłuższym zwolnieniu lekarskim przez okres 2-3 miesięcy. W związku z tym chciałabym ustalić, czy w okresie choroby będę mogła wystawiać faktury do wpłat, jakie uiszczają najemcy na moje konto ? Czy ZUS może wstrzymać/nie wypłacić mi zasiłek chorobowy?

Jednorazowa amortyzacja w 2024 roku. Jednorazowych odpisów amortyzacyjnych od niektórych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (do wysokości 50 000 euro) mogą dokonywać podatnicy PIT i CIT posiadający status małego podatnika oraz podatnicy rozpoczynający działalność gospodarczą. Limit ten na 2024 rok, po przeliczeniu według średniego kursu euro z dnia 2 października br., wynosi 230.000 zł.

Kto ma prawo do jednorazowej amortyzacji?

Prawo do jednorazowej amortyzacji, czyli jednorazowych odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych zaliczonych do grupy 3-8 Klasyfikacji Środków Trwałych (z wyłączeniem samochodów osobowych) w roku podatkowym, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym równowartości kwoty 50 000 euro łącznej wartości tych odpisów amortyzacyjnych, mają podatnicy w roku podatkowym, w którym rozpoczęli prowadzenie działalności gospodarczej oraz mali podatnicy. Prawo to wynika z przepisów art. 22k ust. 7-13 ustawy o PIT i art. 16k ust. 7-13 ustawy o CIT.

Mały podatnik PIT i CIT w 2024 r.

Wyjaśnijmy, że status małego podatnika na gruncie PIT i CIT przysługuje podatnikowi, u którego wartość przychodu ze sprzedaży (wraz z kwotą należnego podatku od towarów i usług) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 2 000 000 euro.

Przeliczenia tego limitu na walutę polską dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP, obowiązującego w pierwszym roboczym dniu października roku poprzedzającego rok podatkowy, w zaokrągleniu do 1000 zł. Kurs euro na pierwszy dzień roboczy października tego roku, czyli poniedziałek 2 października 2023 r. wyniósł 4,6091 zł. Narodowy Bank Polski podał ten kurs w tabeli NBP nr 190/A/NBP/2023.

Wobec czego, w 2024 r. małym podatnikiem będzie podatnik, u którego w 2023 r. wartość przychodu ze sprzedaży, wraz z kwotą należnego VAT, nie przekroczyła kwoty 9.218.000 zł, a w przypadku przedsiębiorstwa w spadku również przychodu ze sprzedaży u zmarłego przedsiębiorcy.

Jednorazowa amortyzacja w 2024 r.

Wysokość jednorazowych odpisów amortyzacyjnych nie może przekraczać w roku podatkowym równowartości kwoty 50 000 euro łącznej wartości tych odpisów amortyzacyjnych.

Wyrażona w euro kwota limitu jednorazowej amortyzacji obowiązuje w przypadku podatników (tj. małych podatników i rozpoczynający prowadzenie działalności) podatku od osób fizycznych, jak również w przypadku podatników podatku od osób prawnych, o czym mówi art. 22k ust. 7-13 oraz art. 5a pkt 20 ustawy o PIT i odpowiednio art. 16k ust. 7-13 oraz art. 4a pkt 10 ustawy o CIT.

Przeliczenia tego limitu na walutę polską dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP, obowiązującego w pierwszym roboczym dniu października roku poprzedzającego rok podatkowy, w zaokrągleniu do 1000 zł.

Po przeliczeniu według kursu euro z dnia 2 października 2023 roku, który wyniósł 4,6091 zł zł, kwota limitu jednorazowej amortyzacji w 2024 r. wyniesie 230.000 zł.

Jednakże podmioty rozpoczynające działalność (w kontekście podatników CIT), które zostały założone, między innymi przez osoby fizyczne wnoszące do kapitału nowo utworzonego podmiotu wcześniej prowadzone przez siebie przedsiębiorstwo lub jego składniki majątkowe o wartości przekraczającej łącznie równowartość 10.000 euro, nie mogą stosować jednorazowej amortyzacji. W 2024 roku ten limit wynosi 46.000 zł.

Amortyzacja jednorazowa fabrycznie nowych środków trwałych do 100 tys. zł

Poza tym, podatnik podatku od osób fizycznych, jak i podatnik podatku od osób prawnych, bez względu na wielkość osiąganych przychodów ma prawo do zaliczenia w koszty podatkowe jednorazowego odpisu amortyzacyjnego do 100 tys. zł. Co wynika z zapisów art. 22k ust. 14-21 ustawy o PIT i art. 16k ust. 14-21 ustawy o CIT.

A zatem, wszyscy podatnicy prowadzący działalność gospodarczą mogą skorzystać z preferencyjnej amortyzacji i dokonywać jednorazowo odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej nabytych fabrycznie nowych środków trwałych zaliczonych do grupy 3–6 i 8 Klasyfikacji w roku podatkowym, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 100 tys. zł.

Kwota 100 tys. zł obejmuje sumę odpisów amortyzacyjnych i wpłaty na poczet nabycia środka trwałego, zaliczonej do kosztów uzyskania przychodów.

PKPiR 2024 – limit przychodów. Podatkową księgę przychodów i rozchodów (stosuje się skróty: pkpir lub kpir) może prowadzić w 2024 roku ten rozliczający się wg skali podatkowej PIT lub 19% podatkiem liniowym podatnik PIT (tj. osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki cywilne osób fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku, spółki jawne osób fizycznych, spółki partnerskie i przedsiębiorstwa w spadku – wykonujące działalność gospodarczą), który w 2023 r. uzyskał mniej niż 9.218.200,- zł (2.000.000,- euro x 4,6091 zł) przychodów netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych. Średni kurs euro w NBP wyniósł 2 października 2023 r. (pierwszy dzień roboczy tego miesiąca) – 4,6091 zł.

Niższy limit dla prowadzenia pkpir w 2024 roku

Jest to limit o 436.200,- zł niższy, niż obowiązywał poprzednio (9.654.400,- zł – ten limit przychodów uzyskanych w 2022 roku dotyczył podatników, którzy chcieli prowadzić pkpir w 2023 roku).

WAŻNE!

Podatnicy, którzy nie uzyskali w 2023 roku przychodów netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych w kwocie 9.218.200,- zł (lub wyższych) – mogą w 2024 roku prowadzić księgowość w formie podatkowej księgi przychodów i rozchodów.
Podatnicy, którzy osiągnęli albo przekroczyli ten (9.218.200,- zł) limit przychodów w 2023 roku mają obowiązek w 2024 roku prowadzić księgi rachunkowe wg ustawy o rachunkowości.

Kto może prowadzić pkpir w 2024 roku a kto musi prowadzić księgi rachunkowe?

Przedsiębiorcy, którzy nie chcą prowadzić ksiąg rachunkowych i stosować ustawy o rachunkowości powinni starannie policzyć przychody, by zmieścić się w limicie i móc kontynuować prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

Przypomnijmy, że zgodnie z art. 24a ust. 1 ustawy o PIT osoby fizyczne, przedsiębiorstwa w spadku, spółki cywilne osób fizycznych, spółki cywilne osób fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie, wykonujące działalność gospodarczą, są obowiązane prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów albo księgi rachunkowe.
Zasady prowadzenia ksiąg rachunkowych (tzw. pełnej rachunkowości) są określone w ustawie z 29 września 1994 r. o rachunkowości. Natomiast zasady prowadzenia pkpir określa rozporządzenie ministra finansów z 23 grudnia 2019 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. z 2019 r. poz. 2544).

Warto dodać, że rozporządzenie to określa  zasady i wzór pkpir:

– dla ww. podmiotów prowadzących działalność gospodarczą a także

– (inny wzór pkpir) dla rolników prowadzących gospodarstwo rolne bez zatrudnienia w  nim pracowników, członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych oraz pracowników rolnych, wykonujących działalność gospodarczą, osobiście lub z udziałem członków rodziny pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym, jeżeli łączny przychód z tej działalności gospodarczej nie przekracza 10 000 zł w roku podatkowym.

Na podstawie art. 24a ust. 4 ustawy o PIT obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych (czyli tzw. pełnej księgowości, czy pełnej rachunkowości) dotyczy osób fizycznych, spółek cywilnych osób fizycznych, spółek jawnych osób fizycznych oraz spółek partnerskich, jeżeli ich przychody, w rozumieniu art. 14 ustawy o PIT, za poprzedni rok podatkowy wyniosły w walucie polskiej co najmniej równowartość w złotówkach kwoty określonej w przepisach o rachunkowości (2.000.000 euro).
Przedsiębiorcy, którzy nie osiągnęli takiego przychodu mogą nadal prowadzić pkpir.

Z tym przepisem jest funkcjonalnie związany art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o rachunkowości. W nim właśnie jest zapisana graniczna kwota przychodów z poprzedniego roku obrotowego (2.000.000,- euro), poniżej której można prowadzić pkpir, a powyżej której pojawia się obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych.

Na podstawie art. 24a ust. 6 ustawy o PIT i art. 3 ust. 3 ustawy o rachunkowości ww. limit wyrażony w euro przelicza się na walutę polską według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok podatkowy.

Średni kurs euro ogłoszony przez NBP w dniu 2 października 2023 r. (pierwszy dzień roboczy października 2023 r.) wyniósł 4,6091 zł i wg tego kursu trzeba ustalać ww. limit przychodów (zob. Tabela kursów średnich walut NBP nr 190/A/NBP/2023 z dnia 2 października 2023 r.).

2.000.000,- euro x 4,6091 zł = 9.218.200,- zł

Zatem podatnicy, którzy uzyskali w 2023 roku przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych w kwocie niższej niż 9.218.200,- zł – mają prawo w 2024 roku prowadzić uproszczoną księgowość w formie podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

WAŻNE!

Mimo nieprzekroczenia ww. limitu można wybrać prowadzenie pełnej rachunkowości (tj. ksiąg rachunkowych) zgodnie z ustawą o rachunkowości. Trzeba tylko zawiadomić o tym naczelnika urzędu skarbowego właściwego w sprawach opodatkowania podatkiem dochodowym. Zawiadomienie o prowadzeniu ksiąg rachunkowych może być złożone na podstawie przepisów ustawy o CEIDG – tj. np. w trakcie wpisu lub aktualizacji danych w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej

KPiR 2024. Które przychody trzeba uwzględnić licząc limit

Jak wspomniano wyżej obliczając swoje przychody aby porównać je z limitem dotyczącym pkpir trzeba wziąć pod uwagę przychody z działalności gospodarczej wymienione rodzajowo w art. 14 ustawy o PIT.
Katalog przychodów z działalności gospodarczej określony w tym przepisie jest obszerny. Przede wszystkim są to zwykłe przychody uzyskane ze sprzedaży towarów i usług. Trzeba tu liczyć kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. Podatnicy VAT liczą swój przychód w kwotach netto, tj. bez należnego VAT.

Ponadto do przychodów z działalności gospodarczej należą między innymi:

1) przychody z odpłatnego zbycia wykorzystywanych w działalności składników majątku, w tym np:
a) środków trwałych,
b) wartości niematerialnych i prawnych;

2) dotacje, subwencje, dopłaty i inne nieodpłatne świadczenia otrzymane na pokrycie kosztów albo jako zwrot wydatków, z wyjątkiem gdy przychody te są związane z otrzymaniem, zakupem albo wytworzeniem we własnym zakresie środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, od których, zgodnie z art. 22a–22o, dokonuje się odpisów amortyzacyjnych;

3) różnice kursowe;

4) otrzymane kary umowne;

5) odsetki od środków na rachunkach bankowych utrzymywanych w związku z wykonywaną działalnością;

6) wartość umorzonych lub przedawnionych zobowiązań, w tym z tytułu zaciągniętych kredytów (pożyczek), z wyjątkiem umorzonych pożyczek z Funduszu Pracy;

7) wartość zwróconych wierzytelności, które zostały, odpisane jako nieściągalne albo na które utworzono rezerwy zaliczone uprzednio do kosztów uzyskania przychodów;

8) wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń;

9) przychody z najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy oraz z innych umów o podobnym charakterze, składników majątku związanych z działalnością gospodarczą;

10) otrzymane odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Tak więc do limitu należy zaliczyć również przychody ze sprzedaży takich składników majątku trwałego firmy, jak np. nieruchomości i pojazdy oraz wartość otrzymanych nieodpłatnych świadczeń.

Jakie limity dla ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych będą obowiązywały w 2024 roku? Kto może płacić ryczałt w 2024 roku? Kto może płacić ryczałt od przychodów ewidencjonowanych kwartalnie w 2024 roku? Jakie stawki ryczałtu obowiązują w 2024 roku?

Kto może płacić ryczałt od przychodów ewidencjonowanych w 2024 roku. Podatnicy, limity przychodów

Znamy już średni kurs euro ogłoszony przez NBP na pierwszy dzień roboczy października 2023 r. (4,6091 zł), a na podstawie tego kursu trzeba ustalać limity dla ryczałtu na 2024 rok.

W 2024 roku ryczałt od przychodów ewidencjonowanych będą mogli stosować ci przedsiębiorcy (tj. osoby fizyczne, spółki cywilne i jawne osób fizycznych oraz przedsiębiorstwa w spadku osiągające przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej), których przychody w 2023 roku nie przekroczyły kwoty 9.218.200,- zł.

Ta forma opodatkowania i także ww. limit dotyczy także osób fizycznych, którzy osiągają przychody ze sprzedaży przetworzonych produktów roślinnych i zwierzęcych z własnej uprawy, hodowli lub chowu.

Ryczałt ten będą mogli płacić raz na kwartał ci podatnicy, których przychody w 2023 roku nie przekroczyły kwoty 921.820,- zł.

Trzeba pamiętać też, że od 2023 roku (także w 2024 roku) wyłącznie w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych mogą być opodatkowane przychody uzyskiwane z tytułu tzw. najmu prywatnego, czyli najmu (także dzierżawy i innych podobnych umów) prowadzonego poza działalnością gospodarczą.

WAŻNE!

Uwaga! Limit może wzrosnąć do 3 mln euro

Od 2024 roku z 2 000 000 euro do 3 000 000 euro ma wzrosnąć limit przychodów uprawniający przedsiębiorców do korzystania z ryczałtu ewidencjonowanego. Takie zmiany przewiduje projekt ustawy o ograniczeniu biurokracji i barier prawnych, przygotowany przez sejmową Komisję Nadzwyczajną do spraw deregulacji, który w lipcu 2023 r. wpłynął do Sejmu (druk sejmowy 3502). Jeżeli ten projekt zostanie uchwalony, to limit dla ryczałtu wyniesie: 3 mln euro x 4,6091 zł = 13.827.300,- zł

Ryczałt w działalności gospodarczej – limit przychodów 2024

Na podstawie art. 6 ust. 1 ustawy z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (dalej: „ustawa o zpd”), opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podlegają przychody osób fizycznych lub przedsiębiorstw w spadku z pozarolniczej działalności gospodarczej, o których mowa w art. 7a ust. 4 lub art. 14 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: ustawa o PIT).

Z tej formy opodatkowania mogą także korzystać także prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą:

– spółki cywilne osób fizycznych,

– spółki cywilne osób fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku,

– spółki jawne osób fizycznych.

Zgodnie z art. 6 ust. 4 ustawy o zpd,  ww. podatnicy mogą płacić w danym roku podatkowym ryczałt od przychodów ewidencjonowanych z pozarolniczej działalności gospodarczej, jeżeli:

1) w roku poprzedzającym rok podatkowy:

1. a) uzyskali przychody z tej działalności, prowadzonej wyłącznie samodzielnie, w wysokości nieprzekraczającej 2 000 000 euro, lub
2. b) uzyskali przychody wyłącznie z działalności prowadzonej w formie spółki, a suma przychodów wspólników spółki z tej działalności nie przekroczyła kwoty 2 000 000 euro;

2) rozpoczną wykonywanie działalności w roku podatkowym i nie korzystają z opodatkowania w formie karty podatkowej – bez względu na wysokość przychodów.

Zgodnie z art. 4 ust. 2 ustawy o zpd, kwoty wyrażone w tej ustawie w euro przelicza się na walutę polską według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok podatkowy. Dotyczy to oczywiście także ww. limitu 2 mln euro.

Średni kurs euro ogłoszony przez NBP w dniu 2 października 2023 r. (pierwszy dzień roboczy października 2023 r.) wyniósł 4,6091 zł i wg tego kursu trzeba ustalać ww. limit przychodów (zob. Tabela kursów średnich walut NBP nr 190/A/NBP/2023 z dnia 2 października 2023 r.).

2.000.000,- euro x 4,6091 zł = 9.218.200,- zł

WAŻNE!

Uwaga! W wyżej wskazanym limicie przychodów nie uwzględnia się kwot, o które podatnik zmniejszył lub zwiększył przychody na podstawie art. 11 ust. 4, 5, 8 i 9 ustawy o zpd albo zmniejszył lub zwiększył podstawę obliczenia podatku na podstawie art. 26i ustawy o PIT. (art. 4 ust. 8 ustawy o zpd).

Ponadto warto wskazać, że przepisy art. 4 ust. 4a-7 ustawy o zpd określają zasady opłacania ryczałtu w danym roku dla ww. spółek cywilnych i jawnych oraz przedsiębiorstw w spadku.

Najem prywatny w 2024 roku

Ponadto – na podstawie art. 6 ust. 1a ustawy o zpd – opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podlegają otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń z tytułów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o PIT, tj z tzw. najmu prywatnego. Chodzi tu o przychody nie tylko z najmu ale także z podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy oraz innych umów o podobnym charakterze, w tym również dzierżawy, poddzierżawy działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą.

Dla ustalenia wartości otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń z tych tytułów stosuje się przepisy art. 11 ust. 2–2b ustawy o PIT.

Trzeba podkreślić, że od 2023 roku (czyli również w 2024 roku) najem prywatny może być opodatkowany wyłącznie w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych bez względu na wysokość przychodów.